به گزارش خبرگزاری حوزه، بی شک نه تنها در فتنه اخیر که با اسم رمز"مهسا امینی" شروع شد بلکه در فتنه های گذشته و حتی فتنه های پیش رو، نقش رسانه و فضای مجازی اهمیت خاصی دارد، کما این که به اذعان کارشناسان و اساتید رسانه ای، امروزه مهم ترین ابزار برای جنگ روانی و فرهنگی، رسانه و فضای مجازی است.
در گفت و گو با دکتر حفیظه مهدیان، عضو هیئت مدیره انجمن مطالعات فضای مجازی حوزه که خود از اساتید سواد رسانه ای و پژوهشگران این عرصه به شمار می رود، این نکته و پرسش را مطرح کرده ایم که رسانه های ما در مواجهه با رسانه های معاند و ضدانقلاب به خصوص در چنین فتنه ها و قضایایی چه وظیفه ای برعهده دارند؟ آن چه در ادامه می آید، مشروح این گفتگو است.
برای شروع بحث بفرمایید که از نگاه شما مناسب ترین شیوه برای مقابله با جریان رسانه ای دشمن در فتنه اخیر چیست و به خصوص رسانه های متعهد و انقلابی در این باره چه وظیفه و رسالتی برعهده دارند!؟
ممنون از سوال خوب شما. ببینید از دو منظر می توان به این پرسش پاسخ داد؛ نخست آن که چه اتفاقی در حال رخ دادن است و دوم هم این که به موازات آن چه بایدکرد؟
طبعاً برای رسیدن به پاسخ درست، قبل از هر چیز باید شرایط را به خوبی فهمید و آن را درک کرد. نه تنها مسئولان و مدیران بلکه بنده معتقدم که خود مردم نیز باید به درستی مسایل را فهم و درک کنند و بعد واکنش داشته باشند.
واقعیت آن است که وقتی تاریخ را نگاه می کنیم به عینه می بینیم که خیلی اوقات ما بیشتر از دشمن، از خودی های بی بصیرت و خودی های منافق متضرر شده ایم و لذا این نکته را هم مسئولان و مردم باید به درستی بفهمند و آن را درک کنند.
در بحث فوت خانم مهسا امینی دیدیم که در جهت سوء استفاده دشمنان و ایادی و عوامل آن ها، سوژه جدیدی نبوده و در سال های اخیر قتل برخی دختران و موج سواری بر روی آن ها و نیز سیاست کشته سازی با عملیات شناختی و روانی و رسانه ای باعث ناراحتی و خشم مردم شده، ضمن آن که در همه جای دنیا این حوادث وجود دارد اما در ایران مختصات خاص خود را دارد، کما این که در فتنه سال ۸۸ بحث ندا آقاسلطان را داشتیم که چه جریانی به دنبال فضاسازی علیه نظام و انقلاب بودند و و سناریویی را ترتیب دادند که به بهانه قتل یک دختر، آن را به دروغ به حکومت منتسب کنند، یا قضایای مثل دختر آبی که سلبریتی های داخل و حتی برخی از فوتبالیست های خارجی روی آن مانور دادند و در این قبیل جریانات، رسانه های فارسی زبان معاند، خیلی روی بحث مفهوم سازی کار می کنند. این در حالی است که همان زمانی که عده ای همه توجهشان روی دختر آبی بود، دختر بچه یمنی که برای تهیه آب خوردن از خانه خارج شده بود، مورد اصابت مستقیم موشک سعودی ها قرار گرفت، اما متأسفانه چندان به آن پرداخته نشد، گویا خون برخی رنگین تر از خون دیگران است.
این که در عرصه رسانه و شبکه های اجتماعی، دشمنان روی برخی اخبار مانور رسانه ای داده و به قول معروف به اخبار مطلوب خودشان ضریب می دهند، شکی نیست اما روی صحبت اینجاست که رسانه های ما در این وضعیت چه باید بکنند؟
دقیقاً می خواستم به این جا برسم. هدفم از طرح بحث مفهوم سازی همین بود که بگویم رسانه های معاند به دنبال تسخیر اذهان عمومی و جهت دهی به آن هستند تا مردم نسبت به حاکمیت جمهوری اسلامی و نهادهای انقلابی بدبین شده و به تدریج نفرت پیدا کنند و در این راستا جریان رسانه ای و روانیِ پردامنه ای را شکل داده و آن را به شیوه ها و بهانه های مختلف، استمرار می دهند.
قبل از این که به سوال اصلی شما برسیم، باید این نکته را هم متذکر شوم که هدف و راهبرد اصلی دشمنان از این جنگ رسانه ای و روانی در نهایت این است که زمینه تغییر نظام را فراهم کنند و به تدریج ذهن مخاطب داخلی و بین الملل را برای این هدف آماده کنند.
دشمن وقتی نتوانست از طریق نظامی ضربه بزند و از سویی با وجود شدیدترین تحریم های اقتصادی نیز در نهایت راه به جایی نبرد، به تعبیر مقام معظم رهبری یک جنگ ترکیبی و همه جانبه را شروع کرد و به خصوص از ظرفیت رسانه و فضای مجازی برای رسیدن به هدف خود نهایت استفاده را کرده و می کند که در فتنه اخیر شاهد این مساله به شکل مشهود بوده ایم.
اما این که چه باید کرد به نظر بنده، یک بخشی از آن متوجه اهمیت و ضرورت ترویج آموزش های سواد رسانه ای در بین مردم است چرا که به هر حال، هدف دشمن جهت دهی به فکر و ذهن مردم و نسل جوان در این قبیل قضایاست.
اوایل انقلاب ما در کشور نهضت سواد آموزی را داشتیم که حقیقتاً برکات و دستاوردهای بسیاری داشت اما الآن در عصری زندگی می کنیم که به سوادهای دیگر نیاز داریم از جمله سواد رسانه ای به این خاطر که آگاه باشیم، رسانه سرگرمی نیست و با ما زندگی کرده و اولویت بندی های زندگی ما را ترتیب می دهد، کما این که اساساً بایدها و نبایدهای زندگی ما را به نوعی مشخص می نماید.
همین حالا رسانه های معاند و ضدانقلاب، علیه مردم و جامعه ما تولید پیام کرده و آن را به شدت پمپاژ می کنند، مثل قضایای اخیر برخی دانشگاه ها از جمله دانشگاه شریف که عملاً مردم و جوانان را با دروغ ها و شایعات، تحریک می کردند. مسلم است که این ها دلسوز مردم نیستند بلکه به دنبال اغتشاش و آشوب هستند.
آن چه مهم است این که در این نبرد رسانه ای تمام عیار، ما باید بدانیم که چه پیام رسانه ای را تولید کرده و چگونه و از چه طریق آن را منتشر کنیم که توجه به مقوله سواد رسانه ای از این حیث به ما بسیار کمک می کند.
مسئولان در این باره چه رسالت و وظیفه ای برعهده دارند؟
بله به هر حال یک بخش مهم از این که چه باید بکنیم، ناظر به مسئولان است و آن هم مطالبه رشد و پویایی رسانه های داخلی است. این که روی وقایع و تحولات سرپوش نگذاریم و بی تفاوت از کنارشان نگذریم، چرا که دسترسی مردم در حال حاضر به پیام ها و رسانه ها زیاد است و این طور نیست که ما بتوانیم بی تفاوت نسبت به آن ها باشیم و فکر کنیم که در این صورت، مردم نیز واکنشی نشان نمی دهند.
در همین روزها و هفته ها اگر محتوای پیام تولید شده رسانه های ضدانقلاب را رصد کنیم گویا جمهوری اسلامی یا سقوط کرده یا در حال سقوط است اما واقعیت چیز دیگری است و اکثریت مردم با دشمن و رسانه های آن ها همراهی نمی کنند. با این حال ما باید با رسانه های خودمان ذهنیت ها را درست کرده و در سایه کار حرفه ای و پویایی رسانه ای به شایعات پاسخ دهیم.
در حوزه رسانه و عملیات روانی، اگر راهبردهای قبلی ناکارآمد و یا ضعیف بوده است، آن را اصلاح کرده و به روز رسانی کنیم. رسانه های دشمن، روایتی می سازند که برساخته است و بر روی آن مانور رسانه ای انجام می دهند و لذا ما نباید در این نبرد پیچیده و چند جانبه رسانه ای، منفعل و کم تحرک باشیم.
